اصطلاحات تخصصی در حمل و نقل دریایی و کشتیرانی

​حمل و نقل یکی از مهم­ترین فعالیت­های روزانه است که بخش­های مختلفی با آن درگیر هستند. وچود دریا به دلیل دسترسی آسان به کشورهای دیگر برای هر کشوری مزیتی بزرگ محسوب می­شود و برقراری حمل دریایی باعث می­شود که چرخ­های اقتصاد یک کشور راحت­تر بچرخد. ایران به سبب دسترسی به آب­های آزاد از طریق خلیج فارس، به راحتی می­تواند حمل و نقل دریایی از جمله واردات دریایی کالا را انجام بدهد و چندین شرکت مختلف در زمینه حمل و نقل دریایی مشغول به فعالیت در این حوزه هستند. بین این شرکت­ها و افراد چندین اصطلاح رواج دارد که در صورتی که بخواهید با آن­ها همکاری کنید، باید از این اصطلاحات حمل و نقل دریایی باخبر باشید.
 

حمل و نقل دریایی چیست؟

حمل دریایی نوع خاصی از حمل و نقل است که در آن افراد یا کالاها بر روی آب جا به جا می­شوند. اگر چه عبارت “دریا” در این اصطلاح دیده می­شود اما این نوع حمل و نقل در خارج از دریا نیز ممکن است انجام شود. حمل بار و مسافر در اقیانوس­ها، کانال­ها، دریاچه­ ها و رودها نیز نوعی حمل و نقل دریایی گفته می­شود. به عبارت بهتر اگر بخواهیم تعریف جامعی از این نوع حمل و نقل ارائه بدهیم، باید گفت که به فرایند جابجایی افراد، کالاها و غیره به‌وسیله قایق، کشتی و دیگر شناورها از روی دریاها، اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، کانال‌ها و رودخانه‌ها حمل و نقل دریایی گفته می­شود.
 
در ادامه مروری بر اصطلاحات خاص این حوزه خواهیم انداخت تا به خوبی نسبت به این اصطلاحات آشنا شوید.
 

شرکت حمل و نقل بین المللی

شرکت حمل و نقل بین المللی به شرکتی گفته می­شود که به منظور انجام عملیات حمل و نقل بین المللی شامل فعالیت­های فورواردی و کریری و یا ترکیبی تاسیس شده است. 


خطوط کشتیرانی

یکی از اصطلاحات حمل دریایی خطوط کشتیرانی LINER است و به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که دارای کشتی و برنامه‌ی منظم حمل هستند و میان بنادر معینی، تردد دارند. کشتی های این شرکت ها در خطوط منظم و در یک مسیر معین و با برنامه‌ی زمانی از پیش تعیین‌شده، کالا یا مسافر را حمل می‌کنند.

مهم‌ترین بخش سازمانی در این شرکت‌ها «اداره‌ی خط» است که در واقع مسئولیت عملیات و سودآوری خط و همین‌طور برنامه‌ی تردد کشتی‌ها ، اداره‌ی نماینده‌گی‌ها یا شعب خارج از کشور و وظایفی مشابه را برعهده دارد.
اداره‌ی یک خط وظیفه و کار دشواری است و مستلزم تبادل انبوهی از اطلاعات و تهیه‌ی اسناد حمل برای صدها محموله، در هر سفر است. خطوط منظم کشتیرانی حمل‌کننده عمومی (Common carrier) به‌حساب می‌آیند و ممکن است عضو یک کنفرانس یا اتحادیه‌ کشتیرانی باشند. خط کشتیرانی برنامه‌ی زمانی خود را آگهی می‌کند و به‌طور معمول هر کالای مناسبی را به ‌شرط داشتن فضای خالی، قبول می‌کند. در خطوط منظم باری بیشتر کشتی های رو – رو (RO-RO) کانتینربر (Container carrier) و کالای عمومی (General cargo) فعال هستند.
 

ویژگی‌های خطوط کشتیرانی منظم (Liner)

بنادر مبدا بین سفر و مقصد از قبل مشخص شده است.
برنامه‌ی سفر زمان ورود و خروج به یا از بنادر پیشاپیش پیش‌بینی و به عموم اطلاع داده می‌شود.
در خطوط منظم تمام فضای بارگیری به یک صاحب کالا اختصاص نمی‌یابد، بلکه کالاهای متفاوت متعلق به صاحبان مختلف فضای انبارهای کشتی را پر می‌کند.
در یک مسیر اغلب چند کشتی از یک شرکت فعال هستند و یکی پس از دیگری با فواصل زمانی مشخص، بنادر موردنظر را تحت پوشش قرار می‌دهند.
کشتی های خطوط در بنادر تحت پوشش، هر دو عمل تخلیه و بارگیری را انجام می‌دهند.
هزینه‌های جاری خطوط کشتیرانی به‌مراتب بیشتر از کشتی های اجاره‌ی سفری و زمانی است. خطوط کشتیرانی بزرگ به‌منظور کاهش هزینه‌ها سعی می‌کنند تا تعداد بنادر تحت پوشش خود را، کاهش دهند.
گردانند‌گان خطوط کشتیرانی منظم ممکن است صاحب یا اجاره‌کننده‌ی کشتی از صاحبان دیگر یا خریدار فضای بارگیری بر روی کشتی‌های خطوط دیگر باشند.
مشتریان خطوط کشتیرانی، فرستنده‌گان کالا (shippers) هستند.
فرستندگان کالا (shippers) ممکن است بارفرابر (Freight forwarder)، حمل‌کنندگان بدون کشتی (NVOC) یا صاحب کالا باشند. درمقابل کشتی های دارای برنامه‌ی منظم (LINER) کشتی‌های گذری TRAMP هستند که برنامه‌ی منظمی ندارند و بین بنادر مشخص رفت ‌و آمد نمی‌کنند. از این کشتی‌ها بیشتر درحالت اجاره یا اجاره‌ی دربست (CHARTER) یا حمل و نقل چارترینگ استفاده می‌شود.


فعالیت فورواردی

یکی از اصطلاحات شیپینگ فوروارد است. فعالیت فورواردی در واقع یکی از فعالیت‌هایی است که شرکت‌های حمل و نقل بین المللی انجام می‌دهند. فعالیت فورواردی چندوجهی است و به مجموعه کارها و اقداماتی گفته می‌شود که دو طرف طی آن هماهنگی‌های لازم را برای نقل و انتقال کالاها صورت می‌دهند؛ از جمله هماهنگی‌هایی که در زمینه بارنامه و بستن قراردادهای گوناگون بین دو طرف گیرنده و فرستنده ضروری است.

اشخاص حقیقی یا حقوقی که این مجموعه کارها و اقدامات را پیش می‌برند، فورواردر نامیده می‌شوند. عمده‌ترین وظایف فورواردر شامل این موارد است:

 بستن قرارداد حمل با صاحب کالا
بستن قرارداد با موسسات گوناگون برای دریافت بارنامه
صدور بارنامه حمل
انجام صفر تا صد امور گمرکی
اطلاعات درباره زمان رسیدن بار به مقصد
اعلام رسیدن بار به مقصد
تسویه حساب با هر دو طرف قرارداد

 
بارنامه

یکی از اصطلاحات حمل دریایی بارنامه است. وقتی یک بار به حمل کننده آن تحویل داده می‌شود، باید برگه‌ای توسط او امضا شود که در اصطلاح بارنامه نامیده می‌شود. به بیان دیگر بارنامه دریایی عبارت از یک سند است که دو طرف حمل کننده کالا پس از رسیدن آن صادر می‌کنند.

بارنامه تنها از اصطلاحات کشتیرانی نیست بلکه در سایر روش‌هاس حمل کالا نیز کاربرد دارد. این سند انواع گوناگونی دارد و ممکن است اطلاعاتی که در آن درج می‌شود که در کشورهای مختلف سراسر دنیا باهم متفاوت باشد. با این حال می‌توان انتظار داشت که برخی از اطلاعات در تمام بارنامه‌ها مشترک باشد. اطلاعاتی از قبیل:

مقدار و نوع کالا
مبدأ و مقصد حمل بار
شیوه تخصصی حمل
وزن بار
اطلاعات ارزش‌گذاری
مشخصات شرکت تحویل دهنده و …

آشنایی با انواعی از بارنامه نیز می‌تواند علاوه بر تعریف کلی بارنامه به ما اطلاعات خوبی اضافه کند. 

بارنامه مستقیم

بارنامه مستقیم یکی از اصطلاحات حمل و نقل دریایی است و به نوعی از حمل و نقل مربوط می‌شود که توقفی در آن صورت نمی‌گیرد.
 
بارنامه سراسری

همیشه این‌طور نیست که بار مستقیم از مبدأ به مقصد برسد. در واقع در بسیاری از موارد، حمل و نقل غیر مستقیم است. یعنی بین دو یا چند وسیله جا‌به‌جا می‌شود تا به مقصد برسد.
 
بارنامه چارتر

بارنامه چارتر برای کشتی‌های چارتری صادر می‌شوند. در حمل بار با کشتی‌های چارتری یک کشتی به طور کامل اجاره می‌شود.
 
بارنامه دریایی کالای بارگیری شده

این نوع از بارنامه اطلاعات حمل کالا توسط متصدی حمل را نشان می‌دهد. این نوع که با عنوان Shipped یا Boared On از سایر بارنامه‌ها تمییز داده می‌شود، باید حاکی از این باشد که کالا تحویل گرفته شده و بارگیری آن در کشتی صورت گرفته است.
 
بارنامه دریایی کالای دریافت شده

این بارنامه تنها نشان می‌دهد که کالا از سوی متصدی حمل دریافت شده است اما دلالت بر بارگیری ندارد. اعتبار این بارنامه در صورتی قابل قبول است که در قرارداد میان دو طرف خریدار و فروشنده یا گیرنده و فرستنده بار قید شده باشد.
 
بارنامه ترانشیپ

بارنامه ترانشیپ یکی از اصطلاحات حمل و نقل دریایی جالب توجه است. این بارنامه مربوط به انتقال بار از یک کشور به کشور دیگر نیست. وقتی لازم باشد بار از داخل یک کشتی به داخل کشتی دیگر انتقال یابد، نیاز به بارنامه ترانشیپ است.
 

بارگیری

بارگیری یکی از اصطلاحات حمل و نقل دریایی است که کاربرد فراوانی نیز دارد بخصوص در واردات دریایی کالا. با این حال افراد زیادی هستند که به معنای این اصطلاح  آگاه نیستند. بارگیری به معنای انتقال کالاها به داخل کشتی است. در واقع کالایی که از لبه کشتی جدا شده، در مرحله بارگیری خارج شده است. این مسئله را از این حیث می­گوییم که بسیاری از کالاها در حمل و نقل دریایی دچار آسیب می­شوند و تعیین نقطه دقیق بارگیری امری بسیار مهم است چرا که مرجعی برای تعیین خسارات خواهد بود.
 

حمل کننده (Carrier)

به‏ کسی گفته می ‏شود که درقبال دریافت کرایه ‏ی حمل ، کالا یا مسافر را ، از نقطه‏ ای به نقطه ی دیگر ، حمل کند .
حمل کننده ، به دو زیرمجموعه ی زیر تقسیم می شود :
حمل کننده ی عمومی  Common carrier
حمل کننده ی خصوصی  Private carrier
 
حمل کننده ی عمومی (Common carrier)

حمل کننده ی عمومی، در مسیرهای تحت پوشش خود، آگهی می دهد، و کالای هر مشتری را که حاضر به خرید خدمات او باشد حمل می کند. حمل کننده ی عمومی، مسولیت کالا را از زمان تحویل گیری تا تحویل دهی به عهده می گیرد. حمل کننده گان بدون کشتی (NVOC)، حمل کننده ی عمومی هستند .

حمل کننده گان بدون کشتی (Non vessel owning carriers)

حمل کننده گان بدن کشتی خدمات کشتی رانی را بدون داشتن کشتی ملکی ارایه می دهند. بدین شکل که به عنوان فرستنده کالا قسمتی از فضای کشتی را از یک خط کشتی رانی می خرند سپس به عنوان حمل کننده می فروشند.
حمل کننده گان بدون کشتی بارنامه ی مجزایی ازطرف شرکت خود برای مشتری ( shipper ) صادر می کنند. ( NVOC ) از دید مشتری، حمل کننده ( Carrier )، و از دید صاحب کشتی، فرستنده ی کالا ( shipper ) می باشد.
 
حمل کننده ی خصوصی (Private carrier)

حمل کننده ای است که با مشتری خود وارد قرارداد خاصی می شود و ممکن است خود را از پاره ای از مسولیت ها مبرا سازد. به عنوان مثال مالکی که کشتی خود را به شخصی اجاره ی سفری می دهد و در قرارداد خود را از برخی مسولیت ها مبرا می کند، حمل کننده ی خصوصی می باشد .
 

فرستنده ی کالا (Shipper)

فرستنده ی کالا شخصی است که کالای خود یا دیگران را برای شرکت حمل و نقل جهت حمل دریایی ارسال می کند.
 

 بارفرابر (Freight forwarder)

بار فرابر ، یک واسطه ، در زنجیره ی خطوط حمل و نقل است که ، ترتیب حمل کالای شخص دیگری را می دهد . خدمات بار فرابران ، می تواند بسیار متنوع ، و شامل موارد زیر باشد :
 
ارایه ی مشاوره ، در مورد مسیر ، و روش حمل
رزرو فضا ، بر روی کشتی یک حمل کننده
پرداخت کرایه ی حمل
تهیه ی اسناد تجاری
ترخیص کالا
بسته بندی کالای صادراتی و وارداتی
انبارداری
بیمه ی ترانزیت
حمل و نقل و لجستیک کالا
دسته بندی و باربندی کانتینر
 
بنابر آن چه گفته شد ، می توان نتیجه گرفت که بارفرابران Freight forwarder، درحقیقت NVOC هستند.
 

دریافت کننده (Receiver)

دریافت کننده کالا به کسی گفته می‌شود که در بنادری که کالا تخلیه می‌شود، آن را از حمل کننده دریایی تحویل می‌گیرد. در بسیاری از موارد صاحب کالا خودش این وظیفه را بر عهده می‌گیرد اما در برخی موارد دیگر برای دریافت کالا یک بار فرابر را می‌فرستند.
 

Notify Party

 اصولا Notify Party در قالب یک بارنامه دریایی یافت می‌شود. اساسا Notify Party شخصی است که از طریق حمل کننده دریایی از زمان ورود کشتی مطلع باشد تا دریافت کالاها را ترتیب دهد. در واقع Notify Party می‌تواند دریافت کننده یا گیرنده کالا باشد. 
ICD
ترمینالی کانتینری در محلی به  جز اسکله و دریا  که دارای تمام امکانات یک ترمینال بندری همچون گمرک، محوطه ی کانتینری و محلی جهت باربندی کانتینرها می باشد.

 
کراس استافینگ (CROSS STUFFING)

حمل و نقل کراس استافینگ روش حمل و نقل دریایی می باشد که محموله از کانتینر کشتی خارج شده و به کانتینر یک کشتی دیگر منتقل می شود .این نوع حمل و نقل بیشتر در بندر جبل علی مرسوم است.
 
ترانشیپ (Transshipment)

روشی که در آن به بندرهایی که که شرایط حمل دریایی را به صورت مستقیم ندارند از طریق تعویض کشتی و تخلیه و بارگیری مجدد امکان حمل کالا را می دهد حمل و نقل ترانشیپ میگویند.
 
گروپاژ یا پروژه ای (Groupage)

روشی که برای ارسال کالا به صورت خرده باری که کمتر از یک کانتینر یا کامیون می باشد مورد استفاده قرار می گیرد حمل و نقل گروپاژ میگویند. هزینه گروپاژ به نسبت روش های دیگر کمتر است . ممکن است چندین بار با صاحبان متفاوت در کانتینر قرار بگیرید و بارنامه ما بین آن ها تقسیم می شود.
 

حمل و نقل دریایی کالاهای فله

حمل و نقل دریایی کالاهای فله بررای کالاهای بدون بسته بندی مناسب می باشد. مانند سیمان ، پنبه ، سنگ آهن و غیره .
 
حمل و نقل دریایی کالا با کانتینر یخچالی
این حمل و نقل جهت ارائه خدمات یخچالی به شکل کامیون و دریایی است و واردات دریایی کالا فاسد شدنی مانند ماهی ، میگو و را با دارا بودن تجهیزات لازم و کافی در بنادر بارگیری و تخلیه انجام می دهد.
 

بار کمتر از کانتینر (LCL)

حمل و نقل LCL که از مخفف عبارت (Less than Container Load) و به معنای «بار کمتر از کانتینر» است، زمانی کاربرد دارد که شما کالای کافی برای پر کردن یک کانتینر را ندارید. در این صورت مجبور هستید که کالای خود را با سایر محموله‌ها در یک کانتینر قرار دهید تا ظرفیت آن تکمیل شود.
اصطلاح (LCL) بیشتر برای کسب‌وکارهای کوچکی کاربرد دارد که حجم کالاهای آن‌ها بالا نیست و البته نمی‌خواهند محموله آن‌ها زمان مناسب برای رسیدن به مقصد را از دست بدهد. البته استفاده از این روش باعث می‌شود که شما هزینه کمتری نیز بپردازید، زیرا معمولاً این شیوه حمل بار با کانتینر دارای نرخ پایین‌تری است.
 
بار کامل کانتینر (FCL)

حمل و نقل FCL که از مخفف (Full Container Load) به معنای «بار کامل کانتینر» گرفته شده است. همانطور که از نام این اصطلاح حمل و نقل مشخص است، یعنی شما کالای کافی برای پر کردن یک کانتینر را دارید. بنابراین دیگر مجبور نیستید که برای پر شدن کانتینر، بارهای دیگران را در کنار بار خود جای دهید. البته دریافت کانتینر اختصاصی می‌تواند هزینه بیشتری را به شما تحمیل کند.
 
 
CY
در واقع یک جایگاه برای استقرار کانتینر در نظر گرفته می‌شود که به آن محوطه کانتینری می‌گویند. در این محوطه حمل کننده و یا نماینده آن کانتینر را از شخص صادر کننده تحویل می‌گیرد و یا عکس این قضیه، پس از تخلیه آن از کشتی به وارد کننده تحویل می‌دهند.
 
CFS
این اصطلاح مخفف واژه‌های (Container Freicht Station) بوده و به معنای ایستگاه و یا انبار کانتینرهاست. معمولا این اصطلاح به انباری گفته می‌شود که در آن کالاهای برای قرار گرفتن داخل کشتی و یا تحویل دادن به مشتری پس از تخلیه بار نگهداری می‌شوند.
 
FCL/LCL
این اصطلاح زمانی استفاده می‌شود که کالاهایی به چند گیرنده در یک مقصد داخل یک کانتینر فرستاده شده‌اند و باید پس از رسیدن به مقصد به طور دقیق تفکیک و جدا شده و به صاحبانشان ارسال گردند.
 
LCL/FCL
این اصطلاحی زمانی استفاده می‌شود که کالاهای چند فرستنده برای یک گیرنده داخل یک کانتینر جمع‌آوری شده و برای او ارسال شود.
 
FCL/FCL
 به کل محتویات یا کالاهای یک کانتینر گفته می‌شود که توسط یک فرستنده، فقط برای یک گیرنده ارسال می‌شود.
 
Break Bulk
کالای بسته شماره به شکل نگه‌دارنده متفاوت و یا پاندل متفاوت است.
 
CAF
این اصطلاح مخفف واژه‌های (CURRENCY ADJUSTMENT FACTOR) بوده و به معنای ضریب تعدیل نرخ ارز است. این ضریب معمولا به صورت درصدی برای تبدیل به نرخ دلار محاسبه می‌شود.
 
FIO
این اصطلاح مخفف واژه‌های (FREE IN AND OUT) است و زمانی استفاده می‌شود که فرستنده علاوه بر هزینه حمل و نقل، تمام هزینه‌های تخلیه بار و ارسال به مشتری را هم متقبل می‌شود.
 
CSP
این اصطلاح مخفف واژه‌های (CONTAINER SERVICE PORT) بوده و به محلی در بندر گفته می‌شود که کانتینرهای پر یا نیمه‌پر عملیات حمل و نقل را در آنجا انجام می‌دهند.
 
FEEDER SERVICE
خدماتی مربوط به حمل که طی انتقال کشتی های از خطوط فرعی به خطوط اصلی ارائه می شود. vessels feeder  سایز کوچک تری نسبت به mother vessels دارند.

 
ظرفیت ناخالص کشتی (GRT)

این ظرفیت عبارت است از ظرفیت فضاهای موجود در کشتی که عبارتند از: انبارهای کالا، کلیه مخازن مربوط به سوخت و آب و غیره، موتورخانه، فضاهای مورد نیاز برای مسافرین و خدمه و فضاهای بالای عرشه که قابلیت بارگیری بر روی آنها وجود دارد. این ظرفیت برحسب فوت مکعب محاسبه و هر 100 فوت مکعب برابر یک تن ظرفیت خالص کشتی است.
 

ظرفیت خالص کشتی (NRT)

این ظرفیت در حقیقت همان ظرفیت ناخالص کشتی است. با توجه به این که فضاهای مربوط به خدمه و موتورخانه از آن کسر می‌گردد.
 

فاس FAS (Free Aiongside Ship)

به تحویل بار کنار کشتی فاس می‌گویند. زمانی که تعهد فروشنده، رساندن کالاها روی اسکله یا کنار کشتی است. پس از این که فروشنده کالاها را به بندر و اسکله رساند دیگر مسئولیتی در قبال کالا ندارد و تمام مسئولیت‌ها از آنجا به بعد، بر عهده خریدار است.
 

فوب FOB (Free on Board)

فوب به معنی تحویل کالا روی عرشه کشتی است. در برخی قراردادها، شرکت فروشنده موظف به تحویل کالا روی عرشه کشتی است. تا زمانی که کالاها به صورت کامل بارگیری شوند، تمام مسئولیت بر عهده فروشنده است.
 

تحویل از کشتی (Ex Ship)

این عبارت به معنای این است که کشتی بار را به خارج از آن تحویل یکی از طرفین داده است. ممکن است این تحویل گیرنده، گمرک، یک کشتی دیگر یا خریدار باشد. این مسئله باید در برگه ­های ثبت کننده این اطلاعات به طور مشخص درج شود تا مشکلی در این زمینه به وجود نیاید.
 

تحویل از اسکله (Ex QUAY)

زمانی که بار در اسکله (از قبل مشخص شده) به فروشنده تحویل داده شود، اصطلاح تحویل از اسکله به کار می‌رود.
 

CFR

 این اصطلاح فقط برای حمل دریایی است و به این معنا می باشد که فروشنده بایستی کارهای گمرکی را انجام دهدو تمام هزینه ها و کرایه حمل کالا تا بندر مقصد را بپردازد.
 

DDU

یک اصطلاح بین المللی قدیمی است که در آن فروشنده موظف است کالا را صحیح و سالم به مقصد مورد نظر برساند و خطرات احتمالی را بر عهده بگیرد. همچنین تمام هزینه های حمل و نقل هم فروشنده باید بپردازد اما مجبور نیست که تشریفات گمرکی را انجام دهد.
 

DDP

در این روش فروشنده بایستی کالا را به مکانی که قبلا با خریدار توافق کرده حمل کند و تمام تشریفات گمرکی واردات را نیز هم انجام دهد.
 

DAP

بر اساس قوانین اینکوترمز فروشنده کارهای ترخیص در مبدا را انجام داده و کالا را به محل توافق شده با خریدار انتقال می دهد اما کارهای ترخیص واردات و مالیات احتمالی بعهده فروشنده نیست.
 

FCA

فروشنده بار را در جایی که از قبل تعیین شده(فرودگاه/بندر) تحویل داده اما کارهای گمرکی را انجام نمی دهد.
 

CPT

در این ترم Shipper یا فروشنده تمام کارهای ترخیص کالا در مبدا و حمل و نقل بار به مقصد را انجام می دهد.شرکت حملی که شیپر انتخاب می کند بسته به نوع حمل و نقل خطوط کشتیرانی، هوایی و … است.
 

HS code

کد تعرفه گمرکی کالا (Harmonized System Code) یا همان کد (HS)، یک سریال 8 رقمی و منحصر به فرد است. 
 
 
تحویل از محل کار….. (از محل کارخانه، از محل کشت، از محل انبار و غیره)

EX Works… (Exfactory, Ex Mill, Exfram, Ex warehouse)
از محل کار بدین معنی است که تنها مسوولیت فروشنده در این است که کالا را در محل شخصی خود (یعنی محل کار و یا محوطه کارخانه) در اختیار مشتری قرار دهد. خلاصه این که فروشنده مسوول نیست تا کالا را بر روی وسیله نقلیه‌ای که خریدار تهیه می‌نماید بارگیری کند مگر این که قرار دیگری گذاشته شده باشد. خریدار کلیه هزینه‌ها خطرات ناشی از آوردن کالا به مقصد مورد نظر را متحمل می‌گردد. از این جهت این شرط مبین کم‌ترین وظیقه برای فروشنده می‌باشد.
 

تحویل شده پس از پرداخت عوارض (Delivered-Duty Paid)

در حالی که اصطلاح «از محل کار» مسوولیت فروشنده را نشان می‌دهد اصطلاح «تحویل شده از پرداخت عوارض» اگر با واژه‌هایی دنبال شود محوطه کار خریدار را تعیین می‌کند حداکثر مسوولیت فروشنده را در بردارد یعنی نقطه مقابل اصطلاح قبلی اصطلاح «تحویل شده پس از پرداخت عوارض» ممکن است صرف نظر از نحوه حمل و نقل به کار رود. اگر دو طرف مایل باشند که فروشنده کالاها را برای صادرات آماده سازد ولی برخی از هزینه‌هایی که به لحاظ واردات دریایی کالا پیش می آید مجزا شود ـ مثلاً مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و یا مالیات‌های مشابه دیگر ـ این امر باید با اضافه کردن واژه‌هایی که موضوع را برساند مشخص شود (مثلاً باستثنای مالیات بر ارزش افزوده و یا سایر مالیات‌ها).
 

سی اند اف C&F (Cost & Freight)

این اصطلاح، یکی از اصطلاحاتی است که در به حوزه قیمت در حمل دریایی اشاره دارد. سی اند اف به معنای ارزش کالا با احتساب کرایه است و یکی از رقم­هایی است که در تصمیم­گیری­ ها نقش مهمی دارد. فروشندگان باید کرایه حمل و نقل را بپردازند اما خساراتی که در این بین به کالا وارد می­شود، بعد از بارگیری (که قبلا آن را تعریف کردیم) بر عهده خریدار است.
 

سیف CIF (Cost, Insureance & Freight)

سیف یکی دیگر از اصطلاحات حمل و نقل دریایی است که به سی اند اف مشابه است و در حوزه قیمت قرار می­گیرد اما کاملا با آن متفاوت است. سیف به معنی ارزش بیمه و کرایه است. کالایی که از طریق دریا جا به جا می­شوند باید بیمه داشته باشند. دریافت مجوزهای بیمه معمولا بر عهده صادرکننده است. بارهایی که از طریق دریا جا به جا می­شوند باید نوع خاصی از مجوز موسوم به بیمه دریایی را اخذ کنند. این قیمت بیمه با قیمت کلی و حمل جمع می­شود. ممکن است طرفین توافق کنند که بعدا پول بیمه را خریدار پرداخت کند.
 

دموراژ (Demmurage)

هزینه معطلی کشتی، دموراژ نقطه مقابل دیسپاچ است بدین معنی که چنان چه حد نصاب بارگیری و تخلیه کمتر از میزان پیش‌بینی شده در قرارداد باشد زمان معطلی بعنوان جریمه از طرف صاحب کالا پرداخت خواهد شد که اصطلاحاً دموراژ نامیده می‌شود.
 

دیسپچ (Dispatch)

دیسپچ در نقطه مقابل دموراژ قرار دارد یعنی زمانی که محموله زودتر از فری‌تایم تخلیه یا بارگیری می‌شود. در صنعت حمل و نقل زمانی که کالا زودتر از موعد مقرر تخلیه یا بارگیری شود، طبق قراردادی که بین مالک کشتی یا کانتینر و اجاره‌ کننده آن تنظیم شده است، با در نظر گرفتن مدت زمان اضافه از فری‌تایم، مبلغی به عنوان پاداش به اجاره کننده پرداخت می‌شود. به عبارت دیگر مالک کشتی یا کانتینر بخشی از کرایه را به عنوان دیسپچ به اجاره کننده برمی‌گرداند.
 

فری تایم (FREE TIME)

هنگام عقد قرارداد اجاره کشتی یا کانتینر، شرکت کشتیرانی زمان مشخصی تحت عنوان فری تایم تعیین می‌کند که طی آن مدت باید بارگیری یا تخلیه محموله‌ها سر موعد مقرر انجام شود. اگر بارگیری و تخلیه بیش از زمان فری‌تایم طول بکشد حالت دموراژ رخ می‌دهد و اگر زمان مصرف شده کمتر از مدت فری‌تایم باشد، حالت دیسپچ اتفاق خواهد افتاد.
به طور معمول شرکت‌های کشتیرانی دو بازه زمانی مختلف را به عنوان فری‌تایم در نظر می‌گیرند. فری‌تایم در مبدا، مدت زمانی است که کانتینر خالی را از محوطه کانتینرها به اجاره کننده تحویل می‌دهند و تا زمانی که اجاره کننده کانتینر را پر تحویل دهد محسوب می‌شود.
فری‌تایم در مقصد، از زمانی که کانتینر پر به مالک بار تحویل داده شود و تا زمان انتقال کانتینر خالی به محوطه کانتینرها محاسبه می‌شود. در نظر گرفتن تمامی این موارد باعث می‌شود که فرایند حمل کانتینر با حداقل زمان و هزینه انجام می‌شود.
این نکته را فراموش نکنید که فری‌تایم، هزینه دموراژ و دیسپچ تماما باید در قراردادی که بین شرکت کشتیرانی و اجاره کننده منعقد می‌شود، باید ثبت شود.
 
 (Laydays Cancelling Date): Laycan
 به معنای محدوده زمانی است که صاحب کشتی باید در آن بازه در بندر مبدا جهت بارگیری آماده باشد.
 
روش های پرداخت کرایه حمل (Term Of Payment)
PREPAID ( پرداخت در مبدا)
COLLECT ( پرداخت در مقصد یا هر جایی غیر از مبدا)
 
کانتینر
​​​​​​​
در حمل و نقل دریایی، انواع کانتینرهای دریایی از لحاظ مالکیت، به دو گروه زیر دسته بندی می‌شوند:
(SOC  : (SHIPPER’S OWNED CNTR
کانتینری که مالکیت آن متعلق به فرستنده کالاست. این نوع کانتینر مشمول مقررات این آئین نامه نبوده بلکه مشمول مقررات و ضوابط کالای تجاری و یا توافقات جداگانه بین فرستنده و گیرنده کالا میباشد.
کانتینر های  COC که مالک آن کشتیرانی می باشد و در  اختیار صاحب کالا قرار می گیرد و اگر پس از تمام شدن فری تایم کانتینر توسط صاحب کالا به خط کشتیرانی عودت داده نشود، صاحب کالا طبق تعرفه باید دموراژ کانتینر را به خط کشتیرانی پرداخت کند .همچنین اگر در این مدت کانتینر دچار خسارت شود صاحب کالا موظف به پرداخت خسارت وارد شده به کشتیرانی می باشد.
(COC: (CARRIER’S OWNED CONTAINER
کانتینری که مالکیت آن متعلق به شرکت کشتیرانی  صادر کننده بارنامه است . منظور از کانتینر در این آئین نامه این نوع کانتینر میباشد، مگر آنکه استثنای آن مشخص شده باشد.
کانتینرهای  SOC  که مالک آن فرستنده کالا می باشد و معمولا ًبه همراه کالا به خریدار کالا فروخته می شود. در این حالت کانتینر هم یک کالا محسوب می شود و صاحب کالا باید در اظهارنامه های گمرکی آنرا هم منظور کند و پس از اتمام فرآیند ترخیص آن را هم تحویل بگیرد. طبیعتاً این کانتینرها مشمول هزینه های حق توقف هم نمی شوند.